Senin, 09 April 2012

Undak-Usuk / Tatakrama Basa Sunda


UNDAK-USUK / TATAKRAMA BASA SUNDA

Abus, asup                                  Lebet                            Lebet
Acan, tacan, encan                  Teu acan                      Teu acan
Adi                                                 Pun Adi                        Tuang rai, rayi
Adu, ngadu                                 Aben, ngaben           Ngaben
Ais, ngais                                     Ngemban                    Ngemban
Ajang, keur, pikeun                Kanggo                         Haturan
Ajar, ngajar                                 Ngajar                           Ngawulang,
Aji, ngaji                                       Ngaji                              Ngaos
Akang                                           Akang                           Engkang
Aki                                                  Pun aki                         Tuang éyang, éyang
Aku, ngaku                                 Aku, ngaku                    Angken, ngangken
Ali                                                   Ali                                   Lélépén
Alo                                                 Pun alo                         Kapiputra, tuang putra
Alus                                               Saé                                 Saé

Ambeh, supaya, sangkan     Supados                       Supados
Ambek                                         Ambek                         Bendu
Ambeu, ngambeu                   Ngambeu                    Ngambung
Amit, amitam                             Permios                       Permios
Amprok                                        Tepang                         Tepang
Anak                                              Pun anak                     Tuang putra
Anggel                                          Bantal                           Bantal, kajang mastaka
Anggeus, enggeus                   Réngsé                         Parantos
Anjang, nganjang             Ngadeuheus                      Natamu
Antara                                  Antawis                                 Antawis
Anteur, nganteur             Jajap, ngajajapkeun        Nyarengan
Anti, dago, ngadagoan   Ngantosan                          Ngantosan
Arek                                      Badé, seja                           Badé, seja
Ari                                          Dupi                                       Dupi
Asa, rarasaan                     Raraosan                             Raraosan
Asal                                        Kawit                                     Kawit
Aso, ngaso                          Ngaso                                   Leleson
Atawa                                   Atanapi                                Atanapi
Atoh, bungah                    Bingah                                  Bingah
Awak                                     Awak                                     Salira
Awéwé                                  Awéwé                                  Istri
Babari, gampang              Gampil                                  Gampil
Baca                                       Aos                                        Aos
Badami                                 Badanten                            Badanten
Badarat                                 Badarat                    Nyacat
Baé, keun baé                   Sawios, teu sawios          Sawios, teu sawios
Bagéa                                    Bagéa                                    Haturan
Baheula                                Kapungkur                          Kapungkur
Baju                                       Baju                                       Raksukan, anggoan
Bakti                                      Baktos                                  Baktos
Balik                                       Wangsul                               Mulih
Balur                                      Balur                                      Lulur
Bangga                                 Sesah                                            Sesah
Bapa                                      Pun Bapa                                     Tuang Rama
Baraya, dulur                     Réréhan, sadérék, wargi       Wargi
Bareng, reujeung             Sareng                                          Sareng
Baréto                                  Kapungkur                                  Kapungkur
Batuk                                    Bantuk                                          Gohgoy
Batur                                     Babaturan                                   Réréncangan
Bawa                                     Bantun                                         Candak
Béak                                      Séép                                              Séép
Béda                                      Bénten                                         Bénten
Béja                                       Wawartos                                   Wawartos
Bener, enya                       Leres                                             Leres
Bengék, mengi                  Asma                                             Ampeg
Béré, méré                         Maparin, masihan           Ngahaturaan, ngaleler
Berekah                               Pangésto, pangéstu                Damang, wilujeng
Beuheung                           Beuheung                                   Tenggek
Beuki                                     Beuki, seneng                           Sedep
Beulah                                  Palih                                              Palih
Beuli, meuli                        Mésér                                           Ngagaleuh
Beunang                              Kénging                                        Kénging
Beungeut                            Beungeut                                    Pameunteu, raray
Beurang                               Siang                                             Siang
Beurat                                  Abot                                              Abot
Beuteung                            Padaharan                                  Patuangan, lambut
Bibi                                             Pun bibi                        Tuang ibu
Bikeun, mikeun                    Maparinkeun     Ngahaturkeun,nyanggakeun
Bilang, milang                        Ngétang                       Ngétang
Bingung                                    Éwed                             Éwed
Birit, bujur                               Birit, bujur                   Imbit
Bisa                                            Tiasa                              Iasa
Bisi                                             Bilih                                Bilih
Bitis                                            Bitis                                Wentis
Biwir                                          Biwir                              Lambé, lambeey
Boa                                            Tiasa jadi                      Tiasa jadi
Boga                                          Gaduh                          Kagungan
Budak                                       Budak                           Murangkalih
Bujal                                          Bujal, puseur             Udel
Buka puasa                             Buka                              Bobor
Bukti                                          Buktos                          Buktos
Bulan                                         Sasih                              Sasih
Bungah, gumbira                  Bingah                          Bingah
Burit                                          Sonten                         Sonten
Buru                                          Bujeng                          Bujeng
Butuh                                        Perlu                             Peryogi
Cabak, nyabak                       Nyabak                         Cepeng
Cageur                               Pangésto, pangéstu      Damang
Calana                                       Calana                           Lancingan
Cangkéng                                Cangkéng                    Angkéng
Caram, carék, nyarék             Nyarék                         Ngawagel
Carang, langka                           Awis                              Awis
Carék, nyarékan                       Nyarékan                    Nyeuseul
Carita, nyarita, ngomong      Nyangem                    Nyarios
Cenah                                           Cenah                           Saurna
Cekel, nyekel                             Nyekel, nyepeng     Nyepeng
Celuk,nyeluk,gero,ngageroan -- Nyauran             Ngagentraan
Ceuli                                              Ceuli                              Cepil
Ceurik                                           Ceurik                           Nangis
Cicing                                            Matuh                          Calik, linggih
Ciduh                                            Ciduh                            Ludah
Cik, cing                                        Cobi                               Cobi
Cikal                                               Cikal                               Putra pangageungna
Ciling, pacilingan                       Kakus                            Jamban
Ciri                                                  Tanda                            Tawis
Cium, nyieum                            Nyieum                        Ngambung
Cokot, nyokot                           Ngabantun                 Nyandak
Cukup, mahi                               Cekap                           Cekap
Cukur, dicukur                           Dicukur                         Diparas
Cunduk, datang                        Dongkap                      Sumping, rawuh
Daék                                              Daék, purun               Kersa
Dagang                                         Dagang                         Icalan
Dahar                                            Neda                             Tuang
Dangdan                                      Dangdan                      Dangdos
Dapur                                    Dapur                                    Pawon
Déngé, ngadéngé            Nguping, mireng              Ngadangu
Deukeut                              Caket                                    Caket
Didik, ngadidik                   Ngatik                                   Miwuruk, miwejang
Diri                                         Diri                                         Salira
Diuk                                       Diuk                                       Calik, linggih
Duga, kaduga                     Kaduga                                 Kiat
Duit                                        Artos                                     Artos
Duméh, lantaran              Jalaran                                  Ku margi
Éling, inget                          Émut                                     Émut
Émboh, tambah                Tambih                                 Tambih
Éra                                          Isin                                         Lingsem
Embung                               Alim                                       Teu kersa
Enggon                                 Pamondokan               Pangkuleman, pajuaran
Eukeur, keur                      Nuju                                      Nuju
Eusi, ngeusian                   Ngalebetan                        Ngalebetan
Euweuh                               Teu aya                                Teu aya
Gado                                     Gado                                     Angkeut
Gancang                              Énggal                                   Énggal
Ganti                                     Ganti                                     Gentos
Gardéng, rérégan            Gardéng                              Lalangsé
Gawé                                    Gawé                                    Damel
Gedé                                     Gedé                                     Ageung
Gelung                                 Gelung                                 Sanggul
Genah, ngeunah          Raos                                  Raos
Gering                              Udur                                  Teu damang
Getol                                 Getol                                 Kersaan
Geulang                           Geulang                           Pinggel
Geura, pék, hég           Geura, mangga             Mangga
Geuwat                            Énggal                               Énggal
Gigir, gigireun                Gigireun                           Gédéngeun
Gimir                                 Gimir                                 Rentag manah
Gogoda, cocoba           Cocoba                             Cocobi
Goréng                             Goréng                             Awon
Gugu, ngagugu             Nurut                                Tumut
Haben                               Haben                               Teras-terasan
Hadir, ngahadiran        Nungkulan                      Ngaluuhan
Hal, perkara                    Perkawis                          Perkawis
Halis                                   Halis                                   Kening
Hampura, maap            Hapunten                        Hapunten, haksama
Hareup                             Payun                               Payun
Harga                                Harga                                Pangaos
Harti                                  Hartos                               Hartos
Haté                                  Haté                                  Manah
Hayang                             Hoyong                            Palay
Hélok                                Héran                                Hémeng
Hésé, susah, pelik        Sesah                                Sesah
Heuay                               Heuay                               Angob
Heubeul, lawas                 Heubeul                           Lami
Heug, seug                         Mangga                            Mangga
Hili, tukeur                          Liron                                  Gentos
Hirup                                     Hirup                                 Jumeneng
Hudang                                Hudang                            Gugah
Huntu                                   Huntu                               Waos
Hutang                                 Hutang                             Sambetan
Iber, béja, warta              Wartos                             Wartos
Idin                                        Widi                                   Widi
Igel                                         Igel                                     Ibing
Iket                                        Totopong                        Udeng
Ilik, ngilikan                         Ningalan                          Ningalian
Ilu, ngilu                               Ngiring                              Ngiring
Imah                                      Rorompok                       Bumi
Impi, ngimpi                       Impén, ngimpén          Impén, ngimpén
Imut                                      Imut                                  Mesem
Incu                                       Pun incu                           Tuang putu
Indit, miang                        Mios                                  Angkat, jengkar
Indung                                  Pun biang                        Tuang ibu
Inggis, risi                            Inggis, risi                        Rémpan
Injeum, nginjeum            Nambut                           Nambut
Inum, nginum                    Leueut, ngaleueut       Leueut, ngaleueut
Irung                                     Irung                                 Pangambung
Isuk, isukan                        Énjing                                Énjing
Itung                                 Itung                                 Étang
Iwal, kajaba                    Kajaba                              Kajabi
Jadi                                    Janten                              Janten
Jaga                                   Jaga                                   Jagi
Jalma, jelema                Jalmi                                  Jalmi
Jauh                                   Tebih                                 Tebih
Jawab                               Walon                               Waler
Jero                                   Lebet                                Lebet
Jeung                                Sareng                              Sareng
Jiga                                     Jiga                                     Sapertos,sakarupi
Jual                                    Ical                                     Ical
Jugjug                               Bujeng                              Bujeng
Juru, ngajuru                 Ngalahirkeun                 Babar
Kabéh, kabéhanana    Sadayana                         Sadayana
Kabur, minggat             Minggat                           Lolos
Kacida, naker                 Kalintang                         Kalintang, teu kinten
Kajeun, keun baé        Sawios                              Sawios
Kakara, karék                 Nembé                             Nembé
Kapalang, kagok           Kapambeng                   Kapambeng
Karémbong                    Kekemben                      Kekemben
Kari, tinggal                     Kantun                             Kantun
Kasakit, nyeri                 Kasakit, kanyeri            Kasawat
Katara, kaciri                  Katawis                            Katawis
Katuhu                             Katuhu                             Tengen
Kawantu                                        Kawantos                          Kawantos
Kawas                                             Sapertos                            Sapertos
Kawin                                     Nikah, jatukrami        Jatukrami, réndéngan
Kédé, Kénca                                 Kénca                                  Kiwa
Kéjo, sangu                                  Sangu                                  Sangu
Kélék                                               Kélék                                   Ingkab
Késang                                           Karinget                             Karinget
Keur, pikeun                                Kanggo                               Kanggo, haturan
Kiih                                                   Kahampangan                 Kahampangan
Kolot                                               Kolot                                   Sepuh
Kongkorong                                 Kangkalung                       Kangkalung
Kop, pék                                        Mangga                              Mangga
Kuat                                                 Kiat                                      Kiat
Kubur                                              Kaluat                                 Kaluat
Kudu                                               Kedah                                 Kedah
Kuku                                                Kuku                                    Tanggay
Kuluwut, nguluwut, nguyung Nguluwut, nguyung    Ngangluh
Kumbah                                         Kumbah                             Wasuh
Kumis                                              Kumis                                  Rumbah
Kumpul                                          Kempel                              Kempel
Kungsi                                             Kantos                                Kantos
Kurang                                            Kirang                                 Kirang
Kuren, kurenan                          Rimbitan                            Rimbitan
Kuring, sim kuring                      Abdi, sim abdi                  Sim abdi
Kutu                                  Kutu                              Puntang
Labuh                                Labuh                            Geubis
Lahun, ngalahun           Ngalahun                     Mangkon
Lain                                    Sanés                            Sanés
Laju                                    Lajeng                           Lajeng
Laki, lalaki                        Lalaki                             Pameget
Laku, payu, laris            Pajeng                          Pajeng
Lalajo                                Nongton                      Nongton
Lamun, upama              Upami                           Upami
Lanceuk                           Pun lanceuk               Tuang raka
Lantaran, sabab            Jalaran, sabab            Margi
Lého                                  Lého                             Umbel
Létah                                 Létah                             Ilat
Leungeun                        Leungeun                    Panangan
Leungit                             Leunit                           Ical
Leutik                                Alit                                 Alit
Leuwih                             Langkung                     Langkung
Lila                                      Lami                               Lami
Mahal                               Awis                              Awis
Maksud                            Maksad                        Maksad
Malarat, miskin             Jalmi teu gaduh        Teu kagungan nanaon
Malem                              Wengi                           Wengi
Malik                                 Malik                             Mayun
Mamayu                          Mamayu                      Mamajeng
manggih, nimu                  Mendak                               Mendak
Mangka, sing, muga        Mugi                                      Mugi
Maot                                     Maot                                     Pupus, tilar dunya
Marhum -                            Marhum, jenatna            Marhum, suargi
Méméh, saméméhna    Sateuacanna                      Sateuacanna
Mending, leuwih hadé Langkung saé                     Langkung saé
Meujeuhna                        Meujeuhna                        Cekap
Meureun                             Panginten                           Panginten
Mimimti, mimitina           Kawitna                                Kawitna
Minangka                            Étang-étang                       Étang-étang
Mindeng, remen              Sering                                   Sering
Minyak                                 Lisah                                      Lisah
Muga                                    Mugi                                      Mugia
Mupakat, rempug           Mupakat, rempug           Rempag
Murah                                  Mirah                                    Mirah
Najan, sanajan                  Sanaos                                  Sanaos
Ngan                                     Mung                                    Mung
Ngaran                                 Wasta, nami                       Jenengan, kakasih
Ngeunah                             Ngeunah                             Raos
Ngora                                    Ngora                                    Anom
Ngising, bubuang             Miceun                                 Kabeuratan
Nini                                        Pun nini                                Tuang éyang, éyang
Nyaho                                   Terang                                  Uninga
Nyaring                                Nyaring                                Teu acan kulem
Nyolowedor                           Nyolowedor                   Midua manah
Obat, ubar                              Obat, ubar                      Landog
Ogan, ondang                        Ondang                            Ulem
Omé,ngoméan,menerkeun  Ngalereskeun          Ngalereskeun
Paham                                      Paham,ngartos             Ngartos
Paju, maju                              Majeng                            Majeng
Paké, maké                            Nganggo                          Nganggo
Palangsiang, bisa jadi          Tiasa janten                    Tiasa janten
Paliré, maliré                          Maliré                               Merhatoskeun
Pamajikan                               Pun bojo                          Geureuha, istri
Pancuran, kamar mandi    Jamban                            Jamban
Pandeuri                                  Ti pengker                       Ti pengker
Pang, pangna, nu matak   Nu mawi                          Nu mawi
Panggih,                                   Tepang, pendak           Tepang, pendak
Pangkat, kadudukan           Kadudukan                     Kalungguhan
Pangku, mangku                  Mangku                           Mangkon
Panon                                       Panon                               Soca
Pantar, sapantar                   Sapantar                          Sayuswa
Paribasa                                   Paripaos                           Paripaos
Pariksa, mariksa                    Mariksa                            Marios
Parna                                        Répot                                Wales
Paro, saparo                           Sapalih                              Sapalih
Pasti, tangtu                           Tangtos                            Tangtos
Pati, teu pati                          Teu patos                        Teu patos
Patuh, matuh                    Matuh                              Linggih
Payung                                 Payung                             Pajeng
Pédah                                   Ku margi, jalaran          Réhing
Pénta, ménta                    Neda, nyuhunkeun     Mundut
Pecak, mecak, nyoba     Nyobi                                Nyobi
Pencét, mencétan           Meuseulan                     Meuseulan
Percaya                                Percanten                       Percanten
Perlu                                     Perlu                                 Peryogi
Permisi                                 Permios                           Permios
Peuting                                Wengi                               Wengi
Pianakan                              Pianakan                          Wewetengan
Pihapé, mihapé                Wiat                                   Ngaweweratan
Pikir                                       Pikir                                   Manah
Piligenti                                Piligentos                        Piligentos
Pindah                                  Pindah                              Ngalih
Pingping                               Pingping                           Paha
Pipi                                         Pipi                                     Damis
Poé                                        Dinten                              Dinten
Poho                                     Hilap                                  Lali
Potong, popotongan      Patilasan                          Patilasan
Puasa                                    Puasa                                Saum
Puguh, tangtu                   Tangtos                            Tangtos, kantenan
Purun                                    Purun                                Kersa
Rarabi                                   Rarabi                               Garwaan
Raksa, pangraksa         Pangraksa                           Panangtayungan
Ramo                                Ramo                                    Réma
Rampés                            Mangga                                Mangga
Rasa, rumasa                 Rumaos                                Rumaos
Réa, loba                         Seueur                                 Seueur
Récéh                               Récéh                                   Artos alit
Reujeung                        Bareng                                  Sareng
Reuneuh                         Kakandungan                    Bobot, ngandeg
Reureuh                          Reureuh                              Ngaso
Rieut                                 Rieut                                     Puyeng
Rikip, ririkipan                Ririkipan                               Rerencepan
Ripuh                                Ripuh                                    Répot
Robah                               Robah                                   Robih
Roko, ududeun             Rokok                                   Sesepeun
Rua, sarua                       Sarupi, sami                        Sarupi, sami
Rujuk, rempug              Rempug                               Rempag
Rumasa                            Rumaos                                Rumaos
Rupa, warna                   Rupi                                       Rupi
Rusuh, rurusuhan        Énggal-énggalan               Énggal-énggalan
Saba, nyaba                    Nyanyabaan                       Angkat-angkatan
Sabot                                Keur waktu                         Waktos
Sabuk, beubeur            Beubeur                              Beulitan
Sadia                                 Sayagi                                  Sayagi
Sakeudeung                   Sakedap                               Sakedap
Sakit, kasakit                      Kasakit                              Kasawat
Sakur                                     Sakur                                 Sugri
Salah                                     Lepat                                 Lepat
Salahsaurang                     Salahsawios                    Salahsawios
Salaki                                     Pun lanceuk                   Carogé, tuang raka
Salamet                                Salamet                            Wilujeng
Salat, solat                          Sambéang                       Netepan
Salésma                               Salésma                           Pileg
Salempang, hariwang     Salempang             Salempang, rejag manah
Salin, disalin                        Disalin                               Gentos
Samak                                   Amparan                         Amparan
Sampak, nyampak           Nyampak                         Nyondong, kasondong
Samping                               Sinjang                             Sinjang
Sanding, kasanding         Kasanding                       Kasumpingan
Sanggeus                             Saparantos                     Saparantos
Sanggup                               Sanggem                         Sanggem
Saré                                       Mondok                           Kulem
Saréréa                                Sadayana                         Sadayana
Sarta, jeungna deui         Sareng                              Sareng
Sarua                                     Sami                                  Sami
Sasarap                                Sasarap, neda                Tuang
Sawah                                   Sawah                               Sérang
Séjén                                    Séjén                                Sanés
Séléh, nyéléhkeun      Masrahkeun         Nyanggakeun, ngahaturkeun
Séléwér, nyéléwér      Midua haté                 Midua manah
Sémah                              Tamu                             Tamu
Sésa, kari                         Kantun                         Kantun
Sebut                                Sebat                            Sebat
Serah, nyerahkeun     Mirak                            Mirak, ngésér
Seubeuh                          Wareg, sesek             Wareg, sesek
Seuri                                  Seuri                              Gumujeng
Siar, nyiar                        Milari                             Milari
Sibanyo                            Sibanyo                        Wawasuh
Sirah                                  Sirah                              Mastaka
Sirit                                    Larangan                      Larangan
Sisir                                    Pamérés                      Pamérés
Soara, sora                      Sora                               Soanten
Sorangan                         Sorangan                     Nyalira
Soré                                   Sonten                         Sonten
Sugan, manawi             Manawi                        Manawi
Suku                                  Suku                              Sampéan
Sunat, nyunatan           Ngabersihan              Nyepitan
Sungut                              Cangkem                     Baham
Supaya                             Supados                       Supados
Surat                                 Serat                             Serat, tétésan
Surup, kasurupan        Kasarumahan            Kacalikan
Suweng                            Suweng                        Kurabu, giwang
Tabéat                              Adat                              Panganggo
Tadina                                   Awitna, kawitna                       Kawitna
Tai                                          Kokotor                                        Kokotor
Taksir, ngira                        Nginten-nginten                      Nginten-nginten
Taktak                                   Taktak                                           Taraju
Talatah                                 Wiat sangem                              Wiat saur
Tambah                                Tambih                                         Wuwuh
Tampa                                  Tampi                                            Tampi
Tampolong                         Tampolong, tempat luah      Pangludahan
Tanda, ciri                            Tawis                                             Tawis
Tangén, katangén            Kanyahoan                                 Kauninga
Tangtung, nangtung       Nangtung -- Ngadeg
Tanya                                    Taros                                             Pariksa
Tapi                                        Nanging                                       Nanging
Tarang                                  Tarang                                          Taar
Tarima                                  Tampi                                            Tampi
Tawar, nawar                     Nawis                                            Mundut
Tayoh-tayohna                 Rupina                                          Rupina
Téang, néangan                Milari                                             Milari
Ténjo, nénjo, nempo     Ningal                                           Ningali
Tepi                                       Dugi                                               Dugi
Téré                                       Téré                                               Kawalon
Téréh                                    Énggal                                           Énggal
Teleg, teureuy                  Teleg                                             Telen
Tembang, nembang       Nembang                                    Mamaos
Tepi, nepi                        Dugi                                   Dugi
Tepung                             Tepang                             Tepang
Terus                                 Teras                                 Teras
Teundeun                       Simpen                             Simpen
Tincak                               Tincak                               Dampal
Titah, nitah, jurung      Ngajurungan                  Miwarangan
Tonggong                        Tonggong                        Pungkur
Topi, dudukuy               Topi, dudukuy               Tudung, langgukan
Tulis                                   Tulis                                  Serat
Tulung, pitulun              Pitulung                           Pitandang
Tulus                                 Cios                                    Cios
Tuluy                                 Teras, lajeng                  Teras, lajeng
Tumpak                            Tumpak                            Tunggang
Tunggu                             Antos                                Antos
Turun                                Turun                                Lungsur
Ucap                                  Ucap                                  Kedal, lisan
Ulah                                   Teu kenging                   Teu kenging
Ulin                                    Ulin                                    Ameng
Umur                                Umur                                Yuswa
Urus, nguruskeun        Ngalereskeun                Ngalereskeun
Urut                                   Tilas                                   Tilas
Utama                              Utami                                Utami
Waktu                               Waktos                             Waktos
Wani                                  Wantun                                Wantun
Waréh, sawaréh           Sapalih                                  Sapalih
Warga, dulur                  Wargi                                    Wargi
Watara, sawatara         Sawatawis                           Sawatawis
Watir,karunya               Watir                                     Hawatos
Wawuh                            Wanoh, kenal                    Kenal
Wedak                              Pupur                                    Pupur
Wedal                               Wedal                                   Weton
Wilang, kawilang          Kaétang                               Kaétang
Wudu                                Wulu, wudu                       Abdas
  
Iing Firmansyah Iing Firmansyah

Tidak ada komentar:

Posting Komentar